Porady z zakresu ochrony ppoż.

Zadania i obowiązki właścicieli i zarządzających obiektami kwalifikowanymi do kategorii zagrożenia ludzi oraz zakładów pracy w zakresie ochrony przeciwpożarowej

Zapewnienie właściwej ochrony przeciwpożarowej obiektu (zakładu pracy) lub terenu zgodnie z art. 4 ustawy o ochronie przeciwpożarowej należy do obowiązków jego właściciela, zarządcy lub użytkownika.

Cel ten można osiągnąć poprzez:

1. Przestrzeganie wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych podczas projektowania, wykonawstwa i eksploatacji obiektów
2. Wyposażenie obiektów w sprzęt i urządzenia przeciwpożarowe, zapewnienie ich właściwego stanu technicznego oraz właściwego do nich dostępu (szczególnie do podręcznego sprzętu gaśniczego i hydrantów)
3. Przygotowanie obiektu do prowadzenia akcji ratowniczej, w tym zapewnienie sprawnych technicznie i dostępnych (szczególnie w porze zimowej) źródeł i miejsc poboru wody do celów gaśniczych
4. Przestrzeganie wymagań bezpieczeństwa pożarowego związanych z prowadzeniem procesów technologicznych mogących powodować zagrożenie pożarem lub wybuchem. Zadbać należy szczególnie o sprawność urządzeń zabezpieczających, a każde awarie usuwać przed ponownym uruchomieniem linii technologicznej lub procesu technologicznego
5. Przestrzeganie zasad eksploatacji instalacji technicznych (elektrycznej, piorunochronnej, gazowej, kominowej i wentylacyjnej), maszyn i urządzeń poprzez zapewnienie ich okresowych przeglądów i konserwacji
6. Zaznajomienie pracowników z przepisami przeciwpożarowymi i porządkowymi (z uwzględnieniem obsługi sprzętu przeciwpożarowego i prowadzenia ewakuacji) oraz ustalenie sposobów postępowania na wypadek pożaru lub innego zagrożenia,
7. Powierzanie czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej osobom posiadającym odpowiednie kwalifikacje.
8. Opracowanie dla obiektów użyteczności publicznej i zbiorowego zamieszkania „Instrukcji bezpieczeństwa pożarowego” oraz umieszczenie wymagań przeciwpożarowych dotyczących procesów technologicznych w „Instrukcji technologiczno – ruchowej” (w zakładach przemysłowych)

1. Stosowanie do ochrony przeciwpożarowej sprzętu, urządzeń, elementów, środków i instalacji posiadających aprobaty , certyfikaty ITB i/lub CNBOP

1. Zapewnienie osobom przebywającym w obiekcie bezpieczeństwa i odpowiednich warunków ewakuacji, poprzez odpowiednie zabezpieczenie klatek schodowych (ich wydzielenie i oddymianie) oraz przestrzeganie wymagań przepisów w zakresie stopnia palności elementów zastosowanych na drogach komunikacji ogólnej służących celom ewakuacji lub w pomieszczeniach, w których może przebywać jednocześnie ponad 50 osób

1. Przeprowadzania w zakładach produkcyjnych ćwiczeń z zakresu likwidowania źródeł zagrożeń, a w obiektach użyteczności publicznej ćwiczeń z ewakuacji ludzi i mienia. W razie potrzeby zakres ćwiczeń należy konsultować z właściwą terenowo Komendą Powiatową PSP.

BEZPIECZEŃSTWO POŻAROWE W DOMU

Bezpieczeństwo urządzeń i instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych

Zagrożenia mogące powstać przy użytkowaniu gazu wynikają przede wszystkim z braku należytej dbałości o instalację i urządzenia gazowe.

W celu uniknięcia pożaru czy wybuchu gazu lub ograniczenia ich skutków należy się kierować niżej wymienionymi zasadami:

1. Użytkownicy zobowiązani są do utrzymywania instalacji gazowej w dobrym stanie technicznym (nie dopuszczać do uszkodzeń mechanicznych i korozji)
2. Gazomierz znajdujący się poza lokalem odbiorcy powinien być przez niego zabezpieczony przed osobami niepowołanymi
3. Wszystkie odbiorniki gazu powinny być utrzymane w czystości i dobrym stanie technicznym ( pojawienie się sadzy, lub żółty płomień na palniku to oznaki wadliwego spalania gazu)
4. Odbiorniki gazu powinno się eksploatować zgodnie z instrukcją producenta (np. nie wolno używać kuchenek gazowych do ogrzewania pomieszczeń)
5. Włączone odbiorniki gazu powinny być na bieżąco kontrolowane, chyba, że ich konstrukcja jest przystosowana do pracy bez dozoru ,
6. Gotowane ciecze na kuchenkach gazowych również należy kontrolować w celu uniknięcia wykipień, zgaszenia płomienia i niekontrolowanego wypływu gazu. Po zakończeniupracy należy dokładnie zakręcić kurek gazowy

7. Właściciel budynku mieszkalnego lub zarządzający budynkiem wielorodzinnym co najmniej raz w roku powinien wykonać przegląd techniczny i badanie szczelności instalacji gazowej oraz sprawdzić drożność przewodów kominowych. Czynności te mogą wykonać osoby posiadające odpowiednie uprawnienia
8. Zabronione jest dokonywanie samowolnie we własnym zakresie przeróbek , napraw instalacji i urządzeń gazowych oraz podłączeń dodatkowych odbiorników gazu bez uzgodnienia z rozdzielnią gazu
9. Użytkownikom urządzeń gazowych nie wolno pobierać gazu z pominięciem gazomierza, przerabiać, naprawiać, malować gazomierzy oraz zatykać otwory wentylacyjne i nawiewne w pomieszczeniach, w których zamontowane są odbiorniki gazu
10. Do zasilania urządzeń gazowych może być stosowany gaz płynny w butlach (propan-butan ), pod warunkiem instalowania w jednym mieszkaniu, w warsztacie lub lokalu użytkowym nie więcej niż dwóch butli, przyłączonych do urządzeń gazowych , o zawartości gazu do 11 kg każda:
    • butle powinny być umieszczone w odległości co najmniej 1,5 m od urządzeń promieniujących ciepło (grzejniki, piece itp.), z wyłączeniem zestawów kuchni gazowych oraz ogrzewaczy promiennikowych i konwekcyjnych z szafkami na butle,
    • butle należy umieszczać z dala od urządzeń powodujących iskrzenie,
    • butle należy instalować w pozycji pionowej oraz zabezpieczyć przed uderzeniem, przewróceniem lub przypadkowym przemieszczeniem,
    • temperatura pomieszczeń, w których instaluje się butle nie może przekroczyć 35 oC .

Zasady bezpieczeństwa pożarowego w budynkach mieszkalnych

W związku z koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego w budynkach mieszkalnych zabronione jest:

1. Używanie ognia otwartego, palenie tytoniu i stosowanie innych czynników mogących zainicjować pożar w pomieszczeniach piwnicznych oraz na strychach ,
2. Garażowanie pojazdów silnikowych w pomieszczeniach nie przeznaczonych do tego celu, jeżeli nie opróżniono zbiornika paliwa pojazdu i nie odłączono na stałe zasilania akumulatorowego pojazdu ,
3. Przechowywanie materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5 m od:
   1. urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 100°C
   2. przewodów uziemiających oraz przewodów odprowadzających instalacji odgromowej, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej

4. Użytkowanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez producenta , 5. Stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych, z wyjątkiem materiałów trudno zapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05 m od żarówki ,

6. Instalowanie opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznych, jak: wyłączniki, przełączniki, gniazda wtyczkowe, bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem ,
7. Składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji ,
8. Ustawianie na klatkach schodowych jakichkolwiek przedmiotów utrudniających ewakuację oraz zamykanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie,
9. Uniemożliwianie lub ograniczanie dostępu do:
   1. urządzeń przeciwpożarowych, takich jak hydranty, zawory hydrantowe, suche piony
   2. wyjść ewakuacyjnych
   3. wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego
   4. oraz głównych zaworów gazu

10. Przechowywanie w mieszkaniu cieczy łatwo zapalnych o temperaturze zapłonu poniżej 21 oC (benzyna, rozpuszczalniki, alkohol etylowy itp.) w ilości ponad 5 litrów i cieczy o temperaturze zapłonu 21 oC do 55 oC (nafta, olej napędowy, terpentyna) w ilości ponad 20 litrów.

Zasady postępowania w przypadku pożaru w budynku mieszkalnym

Pożar w budynku mieszkalnym powstać może w pomieszczeniach mieszkalnych, piwnicach, poddaszach, zsypach, pionach instalacji elektrycznych oraz innych instalacji ocieplanych materiałem palnym.

W przypadku zauważenia pożaru należy niezwłocznie zaalarmować osoby przebywające w strefie zagrożenia oraz wezwać straż pożarną (tel. 998).

Po wykręceniu numeru alarmowego straży pożarnej 998 i zgłoszeniu się dyżurnego należy spokojnie i wyraźnie podać:

• swoje imię i nazwisko, numer telefonu, z którego nadawana jest informacja o zdarzeniu,
• adres i nazwę obiektu,
• co się pali, na którym piętrze,
• czy występuje zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego.
• po podaniu informacji nie odkładać słuchawki do chwili potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia.

Przyjmujący może zażądać:

• potwierdzenia zgłoszenia poprzez oddzwonienie,
• dodatkowych informacji, które w miarę możliwości należy podać.

Największe zagrożenie dla osób przebywających w pobliżu pożaru niesie ze sobą zadymienie poziomych i pionowych dróg ewakuacji.

W przypadku pożaru we własnym mieszkaniu należy:

• wyprowadzić z mieszkania dzieci i osoby niepełnosprawne,
• w zależności od zaistniałej sytuacji podjąć działania gaśnicze, wyłączyć dopływ gazu i energii elektrycznej, nie otwierać okien,
• jeśli ugaszenie pożaru we własnym zakresie jest niemożliwe, opuścić mieszkanie zamykając drzwi jedynie na klamkę,

Uwaga!

Nie można dopuścić do odcięcia przez pożar drogi wyjścia z mieszkania.

• zaalarmować straż pożarną i osoby znajdujące się w sąsiednich lokalach.
• w przypadku odcięcia drogi wyjścia z mieszkania udać się do pomieszczenia najdalej usytuowanego od pożaru posiadającego okno lub balkon zabierając ze sobą (jeśli jest to możliwe) mokry koc zamykając za sobą drzwi do innych pomieszczeń na klamkę. Wezwać pomoc przez okno lub z balkonu, a w przypadku silnego wzrostu temperatury i zadymienia położyć się na balkonie pod oknem i okryć szczelnie kocem lub innym okryciem.

W przypadku pożaru w mieszkaniu sąsiednim lub na niższej kondygnacji oraz zadymienia korytarza i klatki schodowej należy:

• pozostać w domu zamykając drzwi wejściowe do mieszkania jedynie na klamkę,
• zakręcić zawór gazu, wyłączyć wszystkie odbiorniki energii elektrycznej,
• w celu niedopuszczenia do przenikania dymu i wysokiej temperatury przez drzwi wejściowe do mieszkania należy zabezpieczyć otwory i nieszczelności drzwi (np. mokrym ręcznikiem),
• przygotować zapas wody do gaszenia lub chłodzenia elementów konstrukcyjnych i wyposażenia,
• w razie potrzeby wzywać pomocy przez otwarte okno lub balkon.

W przypadku pożaru na wyższej kondygnacji należy pozostać w mieszkaniu lub opuścić je na wezwanie kierującego akcją gaśniczą zamykając drzwi wejściowe do mieszkania na klucz.

Niezależnie od powyższych wskazań, po przybyciu straży należy bezwzględnie podporządkować się poleceniom kierownika akcji ratowniczo-gaśniczej.

Mimo, że przepisy przeciwpożarowe nie nakładają na użytkowników mieszkań wymagań w zakresie ich zabezpieczenia w sprzęt i urządzenia przeciwpożarowe – w celu ograniczenia ilości pożarów w mieszkaniach i ich skutków, Państwowa Straż Pożarna postuluje aby użytkownicy mieszkań wyposażali je w podstawowe urządzenia zabezpieczające, takie jak :

• autonomiczne czujki dymu (posiadające zasilanie bateryjne) – umożliwiające już przy pierwszych oznakach pożaru zaalarmowanie sygnałem akustycznym osób przebywających w mieszkaniu i w sąsiednich mieszkaniach. Jest to szczególnie istotne w czasie nieobecności mieszkańców w domu lub w porze nocnej,
• detektory gazu ziemnego – instalowane w pomieszczeniach kuchennych,
• detektory tlenku węgla – instalowane w łazienkach z tzw. piecem kąpielowym,
• gaśnice proszkowe (ABC) 2 lub 1 kg – umieszczane w miejscach łatwo dostępnych i znanych wszystkim domownikom (najlepiej w przedpokoju), zabezpieczone przy tym zarówno przed uszkodzeniami mechanicznymi jak i przed dostępem małych dzieci.

Przedkładając powyższe pod rozwagę należy podkreślić, że wyposażenie mieszkań w szczególności w autonomiczne czujki dymu oraz podręczny sprzęt gaśniczy jest obecnie standardem w zabezpieczeniu mieszkań w krajach zachodnich.

Informujemy również, że szacunkowy koszt wyposażenia mieszkania we wszystkie wyżej wymienione zabezpieczenia nie powinien przekroczyć kwoty 300 zł.

Zasady zabezpieczenia imprez z udziałem dużych grup ludzi oraz imprez masowych

Organizator imprezy z udziałem ponad 50 osób (bal, zabawa, dyskoteka, koncert itp.) chcąc zapewnić bezpieczeństwo dla osób biorących udział w imprezie, powinien w szczególności:

przed rozpoczęciem imprezy, sprawdzić czy zapewniono:

1. Odpowiednie warunki ewakuacji, czyli co najmniej 2 wyjścia ewakuacyjne otwierające się na zewnątrz pomieszczenia, przyjmując szerokość drzwi dostosowaną do liczby osób przebywających w pomieszczeniu (licząc 0,6 m na 100 osób lecz nie mniej niż 0,9 m na każde drzwi) oraz długości dróg ewakuacyjnych nie przekraczające dla przejścia ewakuacyjnego w pomieszczeniu 40 m i dojść ewakuacyjnych, gdy istnieje jedna droga ewakuacji 10 m lub gdy jest ich więcej 30 m ,
2. Odpowiedni wystrój wnętrz, czyli elementy wyposażenia, dekoracje, wykładziny podłogowe itp. wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych, a okładziny sufitów lub sufity podwieszone z materiałów niepalnych ,
3. Sprawnie działające urządzenia i instalacje przeciwpożarowe a w szczególności podręczny sprzęt gaśniczy, hydranty i telefony alarmowe umożliwiające łączność z najbliższą jednostką Państwowej Straży Pożarnej oraz o ile takie występują oświetlenie awaryjne (wymagane przy liczbie osób większej niż 300), instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i gaśnicze, urządzenia do usuwania dymów i gazów pożarowych ,
4. Dostępność oraz oznakowanie zgodnie z Polskimi Normami dróg i wyjść ewakuacyjnych, podręcznego sprzętu gaśniczego, miejsc usytuowania i uruchamiania urządzeń i instalacji przeciwpożarowych, telefonów alarmowych, wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego oraz głównych zaworów gazu ,
5. Znajomość przez pracowników obsługi i służb ochrony obiektu zasad postępowania na wypadek powstania pożaru, a w szczególności zasad organizacji i prowadzenia ewakuacji oraz umieszczenie w miejscach widocznych wykazów telefonów alarmowych oraz instrukcji postępowania na wypadek pożaru ,
6. Właściwy dobór i wykonanie ogrzewania oraz instalacji elektroenergetycznych (potwierdzonych wynikiem badań izolacji w okresie ostatnich 5 lat) ,

w trakcie trwania imprezy zwrócić uwagę na:

7. Bezpieczeństwo podczas stosowania efektów specjalnych, przestrzeganie zakazów stosowania w przestrzeniach zamkniętych efektów pirotechnicznych oraz używania ognia otwartego i palenia tytoniu w miejscach do tego nie przeznaczonych ,
8. Utrzymanie drożności dróg ewakuacyjnych i możliwości natychmiastowego otwarcia drzwi ewakuacyjnych ,
9. Zapewnienie przejezdności dojazdów pożarowych i zachowanie dostępu do obiektu dla jednostek ratowniczo-gaśniczych ,
10. Zapewnienie stałego nadzoru nad przebiegiem imprezy przez wyznaczone osoby, ze zwróceniem szczególnej uwagi na zachowanie ludzi biorących udział w imprezie. Wszelkie zachowania mogące być przyczyną zagrożenia należy natychmiast eliminować.

Szczegółowe wymagania przeciwpożarowe uwzględniające wymienione wyżej informacje winny być zawarte w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego opracowanej dla obiektu, w którym organizowane są m.in. imprezy z udziałem dużych grup ludzi.

Organizator imprezy masowej na terenie otwartym (dotyczy to także stadionów) z udziałem ponad 1000 osób, a w przypadku budynku (np. hala sportowa, sala balowa) z udziałem ponad 300 osób (nie dotyczy imprez odbywających się w teatrach, kinach, placówkach oświatowych itp.) zgodnie z ustawą z dnia 22.08.1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych, odpowiedzialny jest za spełnienie wymogów w zakresie bezpieczeństwa osób obecnych na imprezie oraz porządku w czasie jej trwania.

W celu realizacji powyższego organizator imprezy masowej przede wszystkim zapewnia:

1. Spełnienie wymogów określonych w przepisach prawa, w szczególności w przepisach budowlanych, sanitarnych i dotyczących ochrony przeciwpożarowej ,
2. Służbę porządkową i informacyjną ,
3. Pomoc medyczną oraz zaplecze higieniczno-sanitarne ,
4. Drogi ewakuacyjne oraz drogi umożliwiające dojazd jednostkom ratowniczo-gaśniczym i innym służbom interwencyjnym ,
5. Warunki zorganizowania łączności pomiędzy służbami biorącymi udział w zabezpieczeniu imprezy ,
6. Sprzęt ratowniczy i gaśniczy oraz środki gaśnicze niezbędne przy zabezpieczeniu działań ratowniczo-gaśniczych ,
7. Uzyskanie zezwolenia od właściwego terenowo organu administracji samorządowej na przeprowadzenie imprezy masowej,

przy organizacji pokazów z użyciem wyrobów pirotechnicznych należy uwzględnić dodatkowo poniższe wskazania:

8. Pokazy powinny być organizowane zasadniczo na otwartym terenie, przy czym minimalna odległość stanowisk odpalania materiałów z ukierunkowaniem na otwartą przestrzeń nie powinna być mniejsza niż 25 m od budynków i 50 m od miejsc dla publiczności ,
9. Lokalizacja miejsca pokazów powinna uwzględniać spełnienie wymogów co do odległości od terenów leśnych, stogów itp., wynikających z rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21.04.2006 r. ,
10. W czasie pokazów należy wykluczyć używanie materiałów pirotechnicznych z grupy petard.

Organizator imprezy masowej, w uzgodnieniu z właściwym miejscowo komendantem powiatowym PSP, powinien określić szczegółowe zasady postępowania w przypadku powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia w obiekcie (terenie), w którym planuje się przeprowadzenie imprezy. Powyższe uzgodnienie zasad postępowania stanowi m.in. podstawę do wystąpienia przez organizatora imprezy masowej z wnioskiem, do właściwego ze względu na miejsce przeprowadzenia imprezy organu administracji samorządowej (wójta, burmistrza lub prezydenta miasta), o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej.

Zasady stosowania, rozmieszczania i obsługi podręcznego sprzętu gaśniczego w budynkach przeznaczonych na pobyt ludzi

Do prowadzenia skutecznej działalności w zapobieganiu pożarom i ich zwalczaniu niezbędne jest posiadanie wiedzy o procesie spalania, gdyż tylko ona pozwala na wszechstronną ocenę elementów, jakie składają się na szeroko rozumiane zjawisko pożaru. Ogólnie rzecz biorąc, spalanie jest procesem chemicznym, w czasie którego występuje łączenie się materiału palnego z utleniaczem (najczęściej tlenem), podczas którego wydziela się światło, ciepło i inne produkty spalania. Aby powstał, a następnie rozwijał się proces spalania konieczne jest istnienie w odpowiedniej proporcji substancji palnej, utleniacza oraz energii cieplnej niezbędnej do zainicjowania procesu.

Wynika z tego jednoznacznie, że proces spalania można przerwać przez:

• wprowadzenie do strefy spalania środka oddziałującego antykatalitycznie na reakcje chemiczne towarzyszące procesowi spalania,
• usunięcie lub odizolowanie materiału palnego,
• wyeliminowanie bodźca termicznego podtrzymującego proces spalania (np.chłodzenie układu palnego),
• odcięcie dostępu utleniacza do miejsca pożaru.

Mechanizm działania nowoczesnych środków gaśniczych, stosowanych w sprzęcie gaśniczym, łączy ze sobą co najmniej kilka z ww. cech.

PODRĘCZNY SPRZĘT GAŚNICZY – DOBÓR I ROZMIESZCZENIE

Podręczny sprzęt gaśniczy to przenośny sprzęt uruchamiany ręcznie, służący do gaszenia pożarów w zarodku. Przy doborze i rozmieszczeniu podręcznego sprzętu gaśniczego w obiektach należy uwzględnić rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dn. 21.04.2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563).

W szczególności należy uwzględnić następujące zasady:

• Jedna jednostka masy środka gaśniczego 2 kg (lub 3 dm3) zawartego w gaśnicach powinna przypadać, z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach szczególnych:
  1. na każde 100 m2 powierzchni strefy pożarowej w budynku, niechronionej stałym urządzeniem gaśniczym:
     1. zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,
     2. produkcyjnej i magazynowej o gęstości obciążenia ogniowego ponad 500 MJ/m2,
     3. zawierającej pomieszczenie zagrożone wybuchem;
  2. na każde 300 m2 powierzchni strefy pożarowej niewymienionej w pkt 1, z wyjątkiem zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV.
• Rodzaj gaśnic powinien być dostosowany do gaszenia tych grup pożarów, które mogą wystąpić w obiekcie:
  1. A – materiałów stałych, zwykle pochodzenia organicznego, których normalne spalanie zachodzi z tworzeniem żarzących się węgli;
  2. B – cieczy i materiałów stałych topiących się;
  3. C – gazów;
  4. D – metali;
  5. F – tłuszczów i olejów w urządzeniach kuchennych.
• Gaśnice w obiektach powinny być rozmieszczone:
  1. w miejscach łatwo dostępnych i widocznych, w szczególności:
     1. przy wejściach do budynków,
     2. na klatkach schodowych,
     3. na korytarzach,
     4. przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz;
  2. w miejscach nienarażonych na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła (piece, grzejniki);
  3. w obiektach wielokondygnacyjnych – w tych samych miejscach na każdej kondygnacji, jeżeli pozwalają na to istniejące warunki.
• Przy rozmieszczaniu gaśnic powinny być spełnione następujące warunki:
  1. odległość z każdego miejsca w obiekcie, w którym może przebywać człowiek, do najbliższej gaśnicy nie powinna być większa niż 30 m;
  2. do gaśnic powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m.
• Gaśnice powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic oraz instrukcjach obsługi. Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne gaśnic, powinny być przeprowadzane w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku.

ZASADY OBSŁUGI GAŚNIC I HYRANTÓW WEWNĘTRZNYCH

Gaśnica proszkowa – jest to cylindryczny zbiornik zaopatrzony w dźwignię uruchamiającą zawór lub zbijak. Środek gasniczy (proszek) wyrzucany jest przez dyszę lub wężyk zakończony prądowniczką przy pomocy gazu obojętnego (azot lub dwutlenek węgla). Po dostarczeniu gaśnicy w miejsce pożaru zrywamy plombę i wyciągamy zawleczkę blokującą, uruchamiamy dźwignię lub wciskamy zbijak i kierujemy strumień środka gaśniczego na ognisko pożaru. Działanie gaśnicy proszkowej można w każdej chwili przerwać przez zwolnienie dźwigni uruchamiającej lub dźwigni prądowniczki. Ze względu na swoją budowę syfonową gaśnica prawidłowo pracuje tylko w pozycji pionowej.

Gaśnica pianowa – zasady obsługi gaśnicy pianowej są podobne do zasad obsługi gaśnicy proszkowej.

Gaśnica śniegowa – jest to cylindryczny zbiornik zaopatrzony w zawór (pokrętny lub szybko otwieralny) i wężyk zakończony dyszą wylotową. Wewnątrz gaśnicy znajduje się skroplony dwutlenek węgla, który po uruchomieniu gaśnicy pod własnym ciśnieniem wydostaje się na zewnątrz oziębiając się do temperatury ok. – 80 oC. Po dostarczeniu gaśnicy w miejsce pożaru zrywamy plombę zabezpieczającą (ewentualnie wyciągamy zawleczkę blokującą), uruchamiamy zawór i kierujemy strumień środka gaśniczego na ognisko pożaru. Działanie gaśnicy śniegowej można w każdej chwili przerwać zamykając zawór.

Należy pamiętać, że:

• w czasie działania gasnicy należy ją trzymać tylko za uchwyty,
• nie wolno używać tych gaśnic do gaszenia palącej się na człowieku odzieży.

Ze względu na swoją budowę syfonową gasnica prawidłowo pracuje tylko w pozycji pionowej.

Podstawowy sposób użycia poszczególnych gaśnic przedstawiany jest także w sposób graficzny na etykietach naklejonych na gaśnice.

Hydrant wewnętrzny – jest urządzeniem przeciwpożarowym umieszczonym na sieci wodociągowej wewnętrznej, służącym do gaszenia pożarów grupy A . Umożliwia on dogodne gaszenie ewentualnego pożaru (z większych niż gaśnice odległości), a w szczególności przydatny jest do gaszenia pożarów w zarodku (hydrant Ć 25) oraz do dogaszania pogorzelisk .

W celu uruchomienia hydrantu wewnętrznego należy:

• otworzyć szafkę,
• rozwinąć wąż tłoczny zakończony prądownicą,
• otworzyć (odkręcić) zawór hydrantowy,
• skierować strumień wody na źródło ognia.

Nie wskazane jest używanie hydrantów wewnętrznych (wody) do gaszenia pożarów w obrębie elektroniki użytkowej oraz instalacji i urządzeń elektrycznych pod napięciem (niszczące działanie wody oraz możliwość porażenia prądem). W związku z powyższym pełne wykorzystanie hydrantu wewnętrznego do gaszenia ewentualnego pożaru może nastąpić tylko w ostateczności ( np. po wykorzystaniu najbliższych gaśnic).

Zasady postępowania oraz ewakuacji w przypadku pożaru w szkole lub przedszkolu.

Zasady postępowania i alarmowania w przypadku zauważenia pożaru w szkole lub w przedszkolu są podobne jak opisane wyżej zasady postępowania i alarmowania dla budynku mieszkalnego.

Natomiast ewakuację z budynku szkoły lub przedszkola należy podjąć po ocenie przez kierującego akcją ratowniczą (zarządzającego obiektem), czy rzeczywiście istnieje taka potrzeba.

Podstawowym obowiązkiem wszystkich osób przebywających w budynku w przypadku powstania zagrożenia, jest współpraca oraz bezwzględne podporządkowanie się poleceniom kierującego akcją ratowniczą, który do czasu przybycia jednostek Państwowej Straży Pożarnej musi zorganizować ewakuację ludzi i mienia. Osoby nie biorące udziału w akcji ratowniczej powinny ewakuować się najkrótszą oznakowaną drogą ewakuacyjną poza strefę objętą pożarem lub na zewnątrz budynku.

Wszyscy uczestniczący w ewakuacji, a w szczególności organizujący działania ewakuacyjne powinni pamiętać że:

• w pierwszej kolejności ratuje się zagrożone życie ludzkie – ewakuację rozpoczyna się od tych pomieszczeń (lub stref), w których powstał pożar lub które znajdują się na drodze rozprzestrzeniania się ognia oraz z tych pomieszczeń (lub stref), z których wyjście lub dotarcie do bezpiecznych dróg ewakuacji może być odcięte przez pożar, zadymienie lub inne zagrożenie,
• zabronione jest wykorzystywanie dźwigów (wind) do celów ewakuacji – ewakuację z wyższych kondygnacji należy prowadzić klatkami schodowymi,
• należy wyłączyć dopływ prądu do pomieszczeń i stref objętych pożarem,
• należy usuwać z zasięgu ognia wszelkie materiały palne, cenne urządzenia, walory itp.,
• należy przeciwdziałać panice wśród osób przebywających w budynku, wzywając do zachowania spokoju, informując o drogach ewakuacji oraz roztaczać opiekę nad potrzebującymi pomocy,
• w przypadku odcięcia dróg ruchu dla pojedynczych osób lub grupy dzieci, należy niezwłocznie dostępnymi środkami, bezpośrednio lub przy pomocy osób znajdujących się na zewnątrz odciętej strefy powiadomić kierującego akcją ratowniczą,
• osoby odcięte od dróg wyjścia, a znajdujące się w strefie zagrożenia, należy zebrać w pomieszczeniu najbardziej oddalonym od źródła zagrożenia i w miarę posiadanych środków i istniejących warunków, ewakuować z zewnątrz przy pomocy sprzętu przybyłych jednostek Państwowej Straży Pożarnej,
• wchodząc do pomieszczeń lub stref silnie zadymionych, przyjmować pozycję pochyloną (jak najbliżej podłogi) oraz zabezpieczać drogi oddechowe prostymi środkami (np. zmoczonym w wodzie materiałem),
• podczas przechodzenia przez silnie zadymione odcinki dróg ewakuacyjnych należy poruszać się wzdłuż ścian, aby nie stracić orientacji co do kierunku ruchu,
• nie należy otwierać bez koniecznej potrzeby drzwi do pomieszczeń, które mogą być objęte pożarem, ponieważ nagły dopływ powietrza sprzyja gwałtownemu rozprzestrzenianiu się ognia – otwierając drzwi do takich pomieszczeń należy chować się za ich ościeżnicę,
• nie można dopuszczać do blokowania w pozycji otwartej drzwi wyposażonych w samozamykacze,
• po zakończeniu ewakuacji osób należy sprawdzić, czy wszyscy opuścili poszczególne pomieszczenia – przy niezgodności stanu osobowego i podejrzenia, że ktoś pozostał w zagrożonej strefie, należy natychmiast fakt ten zgłosić jednostkom ratowniczym przybyłym na miejsce akcji i przeprowadzić ponowne sprawdzenie pomieszczeń w budynku.

Artykuł skopiowany z: http://www.straz.pl/home/porady/porady-z-zakresu-ochrony-ppoz-2